57c-53 - Seslerio albicantis-Fagetum sylvaticae Moor 1952

Prodrome des végétations de France décliné (PVF2)

Synécologie

Corniches ou pentes fortes sur calcaire, à l’étage montagnard sous influences médioeuropéennes, en conditions particulièrement xérophiles (sols superficiels, très riches en éléments grossiers à l’origine d’une réserve utile très faible, aggravé par un drainage latéral important dû à la situation de bord de corniches…). Climat arrosé (précipitations élevées, faible évapotranspiration), permettant le maintien du hêtre et des espèces affines malgré la station très sèche. Conditions souvent ventées, avec écarts de température importants.

Nom cité du syntaxon

Seslerio albicantis-Fagetum sylvaticae Moor 1952 (Die fagion Gesellschaften im Schweizer Jura : 82-94 et tab. 7).

Synonymes

Syn. nom. : Fagetosum sesleriotosum p.p. Moor 1945.

Type nomenclatural

- lectotypus nominis typicum Moor 1952 : rel 4 tab. 7 in Moor 1952 : Fagus sylvatica 4, Pinus sylvestris 2, Sorbus aria 2, Abies alba 1, Acer pseudoplatanus +, Picea abies. + Strates arbustive, herbacée et muscinale : Sesleria caerulea 4, Ctenidium molluscum 2, Laserpitium latifolium 2, Viburnum lantana 2, Anthericum ramosum 1, Campanula rotundifolia 1, Carduus defloratus 1, Carex alba 1, Carex digitata 1, Galium mollugo 1, Hippocrepis emerus 1, Lonicera alpigena 1, Mercurialis perennis 1, Prenanthes purpurea 1, Tortella tortuosa 1, Valeriana montana 1, Abies alba +, Acer pseudoplatanus +, Cephalanthera longifolia +, Cornus sanguinea +, Corylus avellana +, Cotoneaster tomentosus +, Epipactis helleborine +, Fagus sylvatica +, Fissidens dubius +, Hedera helix +, Hieracium murorum +, Ilex aquifolium +, Juniperus communis +, Knautia dipsacifolia +, Libanotis pyrenaica +, Lonicera xylosteum +, Melittis melissophyllum +, Neckera crispa. +, Pinus sylvestris +, Picea abies +, Phyteuma spicatum +, Polygonatum odoratum +, Scleropodium purum +, Quercus petraea +, Rhamnus alpina +, Rhamnus cathartica +, Rosa pendulina +, Solidago virgaurea +, Sorbus aria +, Taxus baccata +,Teucrium chamaedrys +, Thesium alpinum + ;
- lectotypus nominis hylocomietosum splendentis Moor 1952 : rel 14 tab. 7 in Moor 1952 : Fagus sylvatica 5, Abies alba 2, Picea abies +, Pinus sylvestris +, Sorbus aria +, Strates arbustive, herbacée et muscinale : Sesleria caerulea 4, Cardamine heptaphylla 2, Carex alba 2, Hylocomium splendens 2, Luzula sylvatica 2, Rosa pendulina 2, Carex digitata 1, Galium odoratum 1, Ilex aquifolium 1, Mercurialis perennis 1, Phyteuma spicatum 1, Rhytidiadelphus triquetrus 1, Vaccinium myrtillus 1, Abies alba +, Acer pseudoplatanus +, Carex flacca +, Cephalanthera longifolia +, Ctenidium molluscum +, Dicranum scoparium +, Euphorbia amygdaloides +, Fagus sylvatica +, Hedera helix +, Hippocrepis emerus +, Lathyrus vernus +, Lonicera alpigena +, Neottia nidus-avis +, Orthilia secunda +, Picea abies +, Polygonatum verticillatum +, Prenanthes purpurea +, Rhamnus alpina +, Rubus sp. +, Teucrium scorodonia +, Thuidium tamariscinum +, Veronica officinalis +, Viburnum opulus +.

Physionomie

Peuplement peu élevé, généralement dominé par le Hêtre, accompagné de Sapin pectiné, Épicéa commun, Alisier blanc, avec présence possible de quelques chênes. Strates arbustive et herbacée développées et diversifiée, cette dernière marquée par la présence de Sesleria caerulea en tapis. Strate muscinale développée dans la sous-association hylocomietosum splendens.

Combinaison caractéristique d'espèces

Abies alba, Fagus sylvatica, Sorbus aria. Campanula rotundifolia, Carduus defloratus, Carex alba, C. digitata, Cephalanthera longifolia, Cotoneaster tomentosus, Epipactis helleborine, Galium mollugo, Hieracium murorum, Hippocrepis emerus, Knautia dipsacifolia, Laserpitium latifolium, Lonicera alpigena, Mercurialis perennis, Neottia nidus-avis, Phyteuma spicatum, Prenanthes purpurea, Rhamnus alpina, Rosa pendulina, Sesleria caerulea, Solidago virgaurea, Thesium alpinum, Valeriana montana, Viburnum lantana.

Variations

Floristico-synécologiques :
- typicum anthericetosum Moor 1952, thermoxérophile (exposition chaude), différenciée par Anthericum ramosum, Helleborus foetidus, Polygonatum odoratum, Pimpinella major, Amelanchier ovalis, Origanum vulgare..
- hylocomietosum splendentis Moor 1952, des crêtes rocheuses en exposition froide, différenciée par Orthilia secunda, Drymochloa sylvatica, Luzula sylvatica, Vaccinium myrtillus, et l’abondance de mousses (notamment Hylocomium splendens).

Synchorologie

Décrite dans le Jura suisse, présente en France dans le Jura et les Préalpes calcaires du Nord (Vercors…). La sous-association hylocomietosum est connue en France uniquement dans la vallée du Dessoubre et les côtes du Doubs.

Bibliographie

Béguin C., 1970 ; Ellenberg H., Klötzli F., 1972 ; Ferrez Y. et al., 2011 ; Gégout J.-C. et al., 2008 ; Moor M., 1954 ; Moor M., 1968 ; Moor M., 1972 Rameau J.-C., 1974 ; Richard J.-L., 1970 ; Moor M., 1952 ; Boeuf R., 2014 ; Rameau J.-C., 1996.

Bibliographie

 Renaux B., Timbal J., Gauberville C., Thébaud G., Bardat J., Lalanne A., Royer J.-M. & Seytre L., 2019. Contribution au Prodrome des végétations de France : les Carpino betuli-Fagetea sylvaticae Jakucs 1967. Doc. phytosoc., série 3, 11 : 1-423. (Source)